Thảo luận về cách đọc số lơn hơn một tỷ trong tiếng Việt.

Đây là một câu hỏi khá hay của một bạn với nick name là Arkain trên diễn đàn ddth(diễn đàn tin học) về cách đọc các số nhiều hơn một tỷ ở Việt Nam, thây một số thảo luận về vấn đề này khá hay, cũng như có nhiều cách đọc về số theo kiểu phật giáo, về đề xuất của một số giáo sư, nên lựa chọn và lưu lại thành bài viết này, câu hỏi của bạn Arkain như sau.

Khi dịch bài phóng sự về Iceland thì tớ lại đụng phải vấn đề rắc rối này: trong cách đếm số của Việt Nam thì tên chính thức của những đơn vị sau hàng "tỷ" là gì? và cơ quan khoa học nào tại Việt Nam đảm nhiệm việc xác định cũng như là đặt tên cho các mức chuẩn của các đơn vị đo lường được dùng trong nước? Ví dụ như là con số "Trillion" rất thường thấy trong các bản tin về kinh tế/tài chính ngày nay. Báo chí VN thì hình như cũng không biết tên nó là gì nên bắt buộc phải giải thích nôm na là "một ngàn tỷ" mỗi khi đụng phải con số này (mặc dù trước đó thì không ai dùng cách gọi "một ngàn triệu" cả, mà đặt cho cái tên ngắn gọn là "1 tỷ"). Khi báo chí đăng các bản tin về khủng hoảng tiền tệ của Zimbabwe thì sự lúng túng có thể thấy rõ khi ban biên tập chỉ còn nước giải thích với độc giả rằng "số 1 với ____ dãy số 0 theo sau".

Nếu vậy thì còn những số lớn (http://en.wikipedia.org/wiki/Names_of_large_numbers) hơn nữa thì có tên ngắn gọn là gì?
1 Hundred = 100 = 1 Trăm
1 Thousand = 1,000 = 1 Ngàn
1 Million = 1,000,000 = 1 Triệu
1 Billion = 1,000,000,000 = 1 Tỷ
1 Trillion = 1,000,000,000,000 = 1 ___?
1 Quadrillion = 1,000,000,000,000,000 = 1 ___?
1 Quintillion = 1,000,000,000,000,000,000 = 1 ___?
1 Sεxtillion = 1,000,000,000,000,000,000,000 = 1 ___?
1 Septillion = 1,000,000,000,000,000,000,000,000 = 1 ___?
1 Octillion = 1,000,000,000,000,000,000,000,000,000 = 1 ___?
1 Nonillion = 1,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000 = 1 ___?
1 Decillion = 1,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000 = 1 ___?

Theo bạn Osama Binladen:

1. Đề xuất của Giáo sư Hoàng Xuân Hãn

• 10^12 = nhiệu
• 10^18 = biệu
• 10^24 = tiệu

2. Đề xuất của TS Nguyễn Hanh

• 10^12 = thập nhị
• 10^15 = thập ngũ
• 10^18 = thập bát
• 10^21 = nhị thập nhất
• 10^24 = nhị thập tứ
• 10^27 = nhị thập thất
• 10^18 = tam thập

3. Hệ thống đếm của Phật giáo

• 1 = nhứt
• 10 = thập
• 10^2 = bá
• 10^3 = thiên
• 10^4 = vạn
• 10^5 = thập vạn
• 10^6 = bá vạn
• 10^7 = thiên vạn
• 10^8 = ức
• 10^9 = thập ức
• 10^10 = bá ức
• 10^11 = thiên ức
• 10^12 = vạn ức
• 10^13 = thập vạn ức
• 10^14 = bá vạn ức
• 10^15 = thiên vạn ức
• 10^16 = triệu
• 10^17 = kinh
• 10^18 = cai
• 10^19 = tỉ
• 10^20 = nhương
• 10^21 = câu
• 10^22 = gián
• 10^23 = chánh
• 10^24 = tải cực
• 10^25 = hằng hà sa
• 10^26 = a-tăng-kì
• 10^27 = na-do-tha
• 10^28 = bất-tư-nghị
• 10^29 = vô lượng

4. Đề xuất của Nguyễn Thế Truyền

• 10^9 = tỉ
• 10^12 = ngàn tỉ
• 10^15 = triệu tỉ
• 10^18 = kinh
• 10^21 = ngàn kinh
• 10^24 = triệu kinh
• 10^27 = tỉ kinh
• 10^30 = ngàn tỉ kinh
• 10^33 = triệu tỉ kinh
• 10^36 = hằng
• 10^39 = ngàn hằng
• 10^42 = triệu hằng
• 10^45 = tỉ hằng
• 10^48 = ngàn tỉ hằng
• 10^51 = triệu tỉ hằng
• 10^54 = luân
• 10^57 = ngàn luân
• 10^60 = triệu luân
• 10^63 = tỉ luân
• 10^66 = ngàn tỉ luân
• 10^69 = triệu tỉ luân
• 10^72 = pháp
• 10^75 = ngàn pháp
• 10^78 = triệu pháp
• 10^81 = tỉ pháp
• 10^84 = ngàn tỉ pháp
• 10^87 = triệu tỉ pháp
• 10^90 = bửu
• 10^93 = ngàn bửu
• 10^96 = triệu bửu
• 10^99 = tỉ bửu
• 10^102 = ngàn tỉ bửu
• 10^105 = triệu tỉ bửu

Theo Bạn MyLifeForShare:

• 1 Trillion = Một ngàn tỉ
• 1 Trillion = Một ngàn tỉ còn có thể đọc là một triệu triệ.
• 1 Quadrillion = một triệu tỉ
• 1 Quintillion = Một tỉ tỉ